Ο μοναδικός αιγινήτικος θησαυρός της αρχαίας πόλης και των λιμανιών
Ο περίφημος θησαυρός της Αίγινας που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο από το τέλος του 19. αιώνα και αποτελείται από 70 κοσμήματα αμύθητης αξίας και ενδιαφέροντος αναφέρθηκε στην εκδήλωση που διοργανώθηκε στις αρχές Αυγούστου του περασμένο καλοκαιριού στην γοητευτική παραλία της Αύρας, κάτω από την Κολώνα, από το Σύλλογο Ενεργών Πολιτών Αίγινας (ΣΕΠΑ). Απευθυνόμενος σε ένα κοινό που ξεπερνούσε τα 400 άτομα, ο εκπρόσωπος του Συλλόγου τόνισε ότι ο πραγματικός θησαυρός της Αίγινας, ο πιο σίγουρος και ο πιο αυθεντικός, βρίσκεται όμως στην ίδια την Αίγινα και αποτελείται από την αρχαία και νεότερη μνημειακή πολιτιστική κληρονομία της, όπου τα αρχαία λιμάνια και η αρχαία πόλη, κάτω και γύρο από την Κολώνα, έχουν ξεχωριστή θέση. Την κληρονομία αυτή, ο ΣΕΠΑ προσπαθεί να προβάλλει με μεγάλη συνέπια εδώ και αρκετά χρόνια, διοργανώνοντας εκδηλώσεις και συνεδρία ως βάση για μια τοπική ανάπτυξη πραγματικής ποιότητας, βασισμένης στην ανάδειξη του πολιτισμού και των φυσικών πόρων και καλλονών του νησιού, σε συνεργασία με τον Δήμο και άλλους τοπικούς συλλόγους, και στην συγκεκριμένη περίπτωση με την συνεργασία του αρχαιολόγου – δύτη, Ιωάννη Τριανταφυλλίδη.
Η αρχαία πόλη της Κολώνας
Η συγκεκριμένη βραδιά, αφιερωμένη στην πόλη και στα αρχαία λιμάνια της Αίγινας, ξεκίνησε με την εκτενή και λεπτομερή παρουσίαση της καθηγήτριας κύριας Κάτιας Σπορν, Δρ. Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Salzburg, η οποία περιέγραψε το σύνολο των αρχαιολογικών ερευνών που έχουν πραγματοποιηθεί ιδίως από την Αυστριακή Αρχαιολογική Σχολή στο χώρο της Κολώνας . Έτσι, ζωντάνεψε μπροστά μας η επιμονή προσπάθεια των αρχαιολόγων να ερευνήσουν και να καταλάβουν την εξαιρετικά πολύπλοκη ιστορία των οικισμών της Κολώνας, από την νεολιθική εποχή μέχρι την Μυκηναϊκή Εποχή, όπου μέχρι τώρα έχουν διαπιστωθεί έντεκα τουλάχιστον στρώματα καταστροφής. Σημειώνουμε ότι στην Ομηρική Τροία έχουν διαπιστωθεί από τους αρχαιολόγους επτά στρώματα καταστροφής, ενώ εκείνη του Ομηρικού Τρωικού πολέμου αριθμείται ως τέταρτη. Η εισηγήτρια αναφέρθηκε μεταξύ άλλων, εκτεταμένα, στην σειρά εξαιρετικού ενδιαφέροντος χερσαίων οχυρώσεων, ήδη γύρο στο 2000. π.Χ. και στην ύπαρξη του παλαιότερου μέχρι σήμερα χυτήριο μετάλλων (χαλκού). Ανήγγειλε δε ότι οι νεότερες έρευνες τις οποίες διευθύνει θα αναδείξουν μια ιστορία οικιστική ακόμα πιο πολύπλοκη και μοναδική για εποχές όπου οι γραπτές μαρτυρίες λείπουν εντελώς και τα μυθικά δεδομένα είναι λιγοστά.
Θυμίζουμε ότι η κυρία Σπορν είχε παρουσιάσει λίγο καιρό πριν στην εαρινή γιορτή της Γερμανικής Αρχαιολογικής Σχολής μια συνολική εισήγηση για την αρχαία Αίγινα όπου αναφέρθηκε η λάμψη της ιστορίας της από το 3000 π.Χ. Μάλιστα, συγκεκριμένες ιστορικές πηγές που είχε παρουσιάσει η αρχαιολόγος ανέφεραν τους αρχαίους Αιγινήτες να κυριαρχούν σαν δελφίνια στην θάλασσα, να διαθέτουν μεγάλο αριθμό σκαφών και να δοξάζονται για τις νίκες τους στους αρχαίους αθλητικούς αγώνες.
Τα αρχαία λιμάνια
Τα αρχαία λιμάνια της Αίγινας, ως μνημεία εντελώς μοναδικά και εξαιρετικά στο μεσογειακό χώρο, παρουσιαστήκαν από τους Δέσποινα Κουτσούμπα, αρχαιολόγο Εναλίων Αρχαιοτήτων, και Γιάννη Τριανταφυλλίδη, αρχαιολόγο – δύτη. Σε μια διεξοδική και λεπτομερή εισήγηση έγιναν γνωστά τα μέχρι σήμερα αρχαιολογικά δεδομένα του εκπληκτικού λιμενικού συστήματος της Αίγινας. Πράγματι, όπως αναφέρθηκε, τα λιμενικά έργα που πρέπει να αρχίζουν τουλάχιστον από τη 2ε χιλιετία π.Χ. καλύπτουν από δεξιά και αριστερά το Ακρωτήριο της Κολώνας και συνεχίζονται πέρα από την Παναγίτσα. Το αρχαίο εμπορικό λιμάνι, σήμερα καλυμμένο από τις μαρίνες και τις πρόσφατες λιμενικές υποδομές, βρισκόταν δίπλα στο περίφημο Κρυπτό Λιμένα, το αρχαίο πολεμικό λιμάνι. Η αξία αυτών των υποδομών, όπως τονίσθηκε, είναι εντελώς εξαιρετική. Θυμίζουμε ότι οι υποδομές που βρίσκονται κάτω από το θαλάσσιο βυθό της περιοχής δεν έχουν ανασκαφθεί μέχρι σήμερα. Είναι γεγονός ότι σε ένα σύνολο μερικών εκατοντάδων αρχαίων λιμανιών της ηπειρωτικής Ελλάδας και των νησιών της, κανένα η σχεδόν κανένα δεν φαίνεται να έχει γίνει αντικείμενο ανασκαφής, εκτός για παράδειγμα από το λιμάνι της Ζέας το οποίο ερευνούν Δανοί αρχαιολόγοι όπως είδαμε σε ένα μικρό σχετικό φιλμ.
Ανοίγοντας μια νέα σελίδα για την ποιοτική ανάδειξη και τουριστική εκμετάλλευση αυτή της ανεκτίμητης κληρονομίας, ο Δημήτρης Ποταμιάνος, πρ. καθηγητής Παντείου Πανεπιστήμιου, που έχει στο παρελθόν ασχοληθεί επαγγελματικά με το θεματικό τουρισμό, πρότεινε ένα νέα είδος Επικούρειου τουρισμού. Ο τουρισμός αυτός συνδυάζει την απόλαυση των γεύσεων και γενικά των αισθήσεων των τοπικών προϊόντων και της ποιοτικής ζωής με τα πνευματικά και πολιτιστικά ενδιαφέροντα σε ένα μείγμα ζωντανό που θα προκαλεί τους ενδιαφερομένους σε νέες αναζητήσεις. Πρότεινε μεταξύ άλλων την λειτουργιά ενός είδους εικονικού μουσείου με διακρατικές δυνατότητες και χαιρέτησε μια πρόσφατη πρόταση που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση «Φαντάσου την πόλη» του Aigina Rising, όπου τα αρχαία λιμάνια αναδεικνύονται σε μια πρωτοπόρα χωροταξική διαμόρφωση.
Α. Κράους
Η εκδήλωση στο aeginaportal : www.aeginaportal.gr
